به گزارش سرویس حسینیه «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ ماه رجب، ماه خداست، ماه پر برکتی است که اعمال بسیاری برای آن ذکر شده است.
شب جمعه اول این ماه به لیلة الرغائب معروف است، در چنین شبی نقل است فرشتگان از آسمان به زمین خاکی سرازیر می‌شوند و ساکن زمین می‌شوند و پیغام بر نیت‌های پاک بندگان خداوند هستند.
لیله به معنای شب است و کلمهٔ «رغائب» جمع «رغیبه» به معنای چیزی است که مورد رغبت و میل و نیز به معنای عطا و بخشش فراوان است. بنابراین «لیله الرغائب» هم می تواند به معنای شبی باشد که میل و توجه به آن بسیار است و هم می تواند به معنای شبی باشد که در آن عطا و بخشش خدا بسیار است.
آیت الله میرزا جواد ملکی تبریزی درباره این شب با فضیلت می‌گوید: «چنانچه شب اول ماه مصادف با شب جمعه بود، سزاوار است عمل لیلة الرغائب را نیز انجام دهد. از پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله و سلم) روایت شده است که فرمودند: از اولین شب جمعه در ماه رجب غافل نشوید. زیرا شبی است که فرشتگان آن را لیلة الرغائب می‌نامند.
روزه گرفتن در لیله الرغایب
مستحب است که این روز را روزه بگیرید. طبق روایات در لیلة‌الرغائب ملائکه برای روزهداران این ماه طلب آمرزش می‌کنند و خداوند هم می‌پذیرد. همچنین امام صادق (ع) نیز فرموده‌اند: «به راستی که نوح در روز اول رجب سوار کشتی شد و به همراهان خود گفت که این روز را روزه بگیرند و فرمود کسی که این روز را روزه بگیرد، جهنم به اندازه مسافت یک سال از او دور خواهد شد و کسی که هفت روز از این ماه را روزه بگیرد، درهای هشت‌گانه بهشت برای او باز می‌شود و کسی که پانزده روز از این ماه را روزه بگیرد، حاجتش داده خواهد شد و کسی که بیش‌تر روزه بگیرد، خدای عزوجل ثواب بیش‌تری به او عنایت خواهد کرد.
خواندن نماز ۱۲ رکعتی لیله الرغائب
از مهمترین اعمالی که می‌توان برای شب «لیلة الرغائب» نام برد خواندن دوازده رکعت نماز است. میان نماز مغرب و عشا دوازده رکعت نماز به جا آورید، به این صورت که هر دو رکعت به یک سلام و در هر رکعت از آن یک مرتبه حمد و سه مرتبه «سوره قدر» و دوازده مرتبه «سوره توحید» را بخوانید و هنگامی که از نماز فارغ شدید:
هفتاد مرتبه بگویید:
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ الْأُمِّیِّ وَ عَلَی آلِهِ [وَ آلِ مُحَمَّدٍ].
خدایا! بر محمّد پیامبر ناخوانده و خاندانش درود فرس
سپس به سجده بروید و هفتاد مرتبه بگویید:
سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ
پاک و منزّه است پروردگار فرشتگان و روح
آنگاه سر از سجده بر دارید و هفتاد مرتبه بگویید:
رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ تَجَاوَزْ عَمَّا تَعْلَمُ إِنَّکَ أَنْتَ الْعَلِیُّ الْأَعْظَمُ
پروردگارا! مرا بیامرز و بر من مهرورز و از آن‌چه از من میدانی بگذر که تو خدای برتر و بزرگ‌تری.
دوباره به سجده بروید و هفتاد مرتبه بگویید:
سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ
پاک و منزّه است پروردگار فرشتگان و روح
سپس حاجت و آرزوی خود را طلب کنید تا به خواست و اراده خدا به آن برسید.
رسول خدا (ص) در فضیلت این اعمال فرمود: کسی که چنین نمازی را بخواند، خداوند همه گناهانش را بیامرزد و در قیامت درباره هفتصد تن از خاندانش شفاعت می‌کند، و چون شب اوّل قبر فرا رسد، خداوند پاداش این نماز را به نیکوترین چهره، با رویی گشاده و درخشان و زبانی فصیح و گویا، به سوی قبر او می‌فرستد، آن چهره نیکو به وی گوید: «ای حبیب من! بر تو بشارت باد! که از هر شدّت و سختی نجات یافتی» از آن چهره نورانی می‌پرسد: «تو کیستی؟ من تاکنون چهره‌ای از تو زیباتر ندیده‌ام و بویی از بویت خوش‌تر به مشامم نرسیده!؟»
آن چهره نیکو پاسخ دهد: «ای حبیب من! من پاداش آن نمازی هستم که تو در فلان شهر، فلان ماه و در فلان سال به جا آورده‌ای؛ من امشب به نزد تو آمدم، تا حقّت را ادا کنم و مونس تنهایی تو باشم و وحشت را از تو مرتفع سازم (و همواره در کنارت بمانم) تا زمانی که همگی در روز رستاخیز برخیزند و در عرصه قیامت بر سرت سایه بیفکنم. خلاصه هیچ زمانی پاداش این کار نیک از تو قطع نخواهد شد».
دعای لیله الرغائب
در روایت وارد شده از ملائکه درخواست شده که هر حاجت و دعایی دارند به محضر الهی بیان کنند: «یا مَلائِکَتی، سَلونی ما شِئتُم؛ ای فرشتگانم هر چه می‌خواهید از من درخواست کنید».
بهترین دعاهای شب آرزوها چیست؟
دعای سلامتی و فرج امام زمان (عج) که با آمدن او جهان پر از عدل و داد و صلح و آرامش خواهد شد.
هدایت و راه مستقیم را از خدا طلب کنیم: «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقیمَ؛ ما را به راه راست هدایت کن» همان راه صحیح و قرآنی که ریشه در سیره و سبک زندگی اهل بیت پیامبراکرم (صلی الله علیه و اله) دارد.
پذیرش توبه و تسلیم بودن در راه خدا را طلب کنیم: «پروردگارا! ما را تسلیم فرمان خود قرار ده! و از دودمان ما، امتی که تسلیم فرمانت باشند، به وجود آور! و طرز عبادتمان را به ما نشان ده و توبه ما را بپذیر، که تو توبهپذیر و مهربانی!»
دنیای نیکو و آخرت خوب را طلب کنیم: آموزه‌های دینی مخالف دست یابی به دنیای خوب و سالم نیست از این رو در مناجات‌های قرآنی علاوه بر آخرت نیک دنیای خوب هم طلب می‌شود: «و بعضی میگویند: «پروردگارا! به ما در دنیا (نیکی) عطا کن! و در آخرت نیز (نیکی) مرحمت فرما! و ما را از عذابِ آتش نگاه دار!»
طلب بخشش الهی و نجات از آتش جهنم: «همان کسانی که میگویند: «پروردگارا! ما ایمان آورده‌ایم؛ پس گناهان ما را بیامرز، و ما را از عذابِ آتش، نگاهدار!»
عاقبت به خیری: از دعاهای قرآنی این چنین استفاده می‌شود که یکی از بهترین دعاها طلب عاقبت خیر است، کما اینکه در آیاتی از قرآنی این چنین بیان شده است: «أَنْتَ وَلِیِّی فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ تَوَفَّنی مُسْلِماً وَ أَلْحِقْنی بِالصَّالِحین؛ تو ولیّ و سرپرست من در دنیا و آخرت هستی، مرا مسلمان بمیران؛ و به صالحان ملحق فرما!»
تاریخ شب آرزوها یا لیله الرغائب ۱۴۰۲
تاریخ دقیق لیله الرغائب یا شب آرزوها در تقویم شمسی برابر با پنجشنبه ۲۸ دی سال ۱۴۰۲ است.
تاریخ دقیق لیله الرغائب یا شب آرزوها در تقویم قمری برابر با ۶ رجب سال ۱۴۴۵ است.
تاریخ دقیق لیله الرغائب یا شب آرزوها در تقویم میلادی برابر با ۱۸ ژانویه سال ۲۰۲۴ است.
گزارش از علی پیراینده
